Nieuwstopic Kolner Zoo

[Gorilla Gust]

Reusachtig olifantenperk: 20 jaar Keulens olifantenpark
Al 160 jaar worden er olifanten gehouden in de dierentuin van de Domstad

Afgelopen week, precies 20 jaar geleden, op 19 september 2004, werd het olifantenpark in de dierentuin van Keulen geopend. Met een oppervlakte van 2 hectare beslaat het ongeveer 10 procent van de totale oppervlakte van de dierentuin van Keulen. Het gebouw wordt beschouwd als een structureel model voor veel andere olifantenverblijven die sindsdien zijn gebouwd. Het zogenaamde “beschermde contact” principe voor het houden van olifanten in Keulen heeft ook een precedent geschapen op nationaal en internationaal niveau. “Beschermd contact” betekent dat de pachyderachtigen in de Keulse faciliteit, die is ontworpen voor maximaal 20 dieren, in hun natuurlijke kudde leven met een gevestigde sociale structuur en zonder direct contact met de verzorgers.

Het aantal nakomelingen spreekt voor het succes van het concept. Er zijn al twaalf jonge dieren geboren in het Keulse olifantenpark - de eerste was “Marlar” in 2006 onder grote belangstelling van heel Keulen. De jongste is “Sarinya”, geboren in 2023 en de huidige publiekslieveling. Verwacht wordt dat de sterk bedreigde Aziatische olifanten (Elephas maximus) zich de komende jaren ook in Keulen zullen voortplanten. “We laten de kudde vanaf het begin zelf voor de geboortes zorgen. We grijpen niet in. De jonge koeien leren van de ervaren moeders en tantes. Dit maakt het makkelijker voor de jonge dieren als ze eenmaal zelf zwanger zijn,” legt dierentuindirecteur Prof. Theo B. Pagel uit.

De weg naar het olifantenpark: denk groot! 7.000 m2 beton en 1.000 ton staal
Voormalig dierentuindirecteur Prof. Dr. Gunther Nogge zette zich al jaren in voor de bouw van een nieuw olifantenverblijf. Het oude verblijf in het vorige gebouw in het centrum van de dierentuin, dat eigenlijk in 1863 was ontworpen voor giraffen en antilopen, was gewoon niet meer van deze tijd. De doorbraak kwam aan het einde van de jaren 1990 - de relevante commissies keurden het project goed. In 1999 organiseerde de dierentuin een architectuurwedstrijd. De nieuwe faciliteit moest niets minder dan “trendsettend” worden - met eersteklas olifantenhouderij, topwerkomstandigheden voor dierenverzorging en een spectaculair uitzicht voor bezoekers.

Het winnende ontwerp van een architectenbureau uit Hürth was dienovereenkomstig ambitieus. Het omvat: aparte binnen- en buitenruimten voor koeien en stieren - volwassen olifanten leven gescheiden per geslacht - een paringsverblijf voor incidentele ontmoetingen, boxen voor regelmatige medische training voor bloedafname en wegen of boven het hoofd geplaatste voederbakken en gaten ter grootte van een koffer waarin appels, wortels enz. zijn verstopt om ze bezig te houden. Tot op de dag van vandaag zorgt veel technologie ervoor dat het werk van de dierentuinmedewerkers met de pachyderms zo aangenaam en veilig mogelijk is. Dit is bijvoorbeeld geconcentreerd in het commandocentrum met bedieningsmonitoren, schakelaars en joysticks voor het bedienen van de vele glijbanen.

Ook het ontwerp van de buitenkant is innovatief aangepakt. Het oppervlak van de prefab betonnen elementen van de buitenmuren is gemodelleerd naar de huid van een olifant. Het plafond van het met daglicht overgoten interieur met zijn zeven grote “boomsteunen”, waarvan de “kronen” elkaar raken, doet denken aan een bos. Het groene dak erboven was een van de eerste in de dierentuin. De hele faciliteit is ingebouwd in de heuvel, die voornamelijk bestaat uit oorlogspuin, waar ooit de legendarische Keulse velodroom stond. In totaal werd er 7.000 m2 beton en 1.000 ton staal gebruikt. De kosten bedroegen in totaal ongeveer 15 miljoen euro. Sindsdien is er nog veel meer uitgegeven aan onderhoud. Grote dieren - grote uitgaven, vooral in tijden van stijgende energiekosten. Tegelijkertijd was en is het olifantenpark het paradepaardje van de dierentuin van Keulen en een van de grootste publiekstrekkers.

160 jaar olifanten aan de Rijn: weg van een gewone toeschouwerstentoonstelling naar een centrum voor het behoud van diersoorten
Momenteel leven er tien Aziatische olifanten in het centrum. De eerste pachyderm die permanent in Keulen woonde, verhuisde op 29 september 1864. Noch zijn naam, noch zijn geslacht, waar hij was gehuisvest of de exacte oorzaak van zijn dood zijn bekend. Hij werd gevolgd door 51 soortgenoten: 40 Aziatische en elf Afrikaanse olifanten. Veel mensen in en rond Keulen zullen zich “Rani” (1942 - 1991), “Savani” (1950 - 2004) en “Pretti” (1966 - 2012) nog herinneren.

In het begin deelden Afrikanen en Aziaten de faciliteit. Met de opening van het olifantenpark richtte de dierentuin zich op Aziatische olifanten. Helaas is deze soort nog meer bedreigd dan zijn Afrikaanse familieleden, die ook met uitsterven worden bedreigd. De focus op één diersoort en het fokken van deze soort in nieuwe, grote faciliteiten is emblematisch voor de weg die moderne dierentuinen de afgelopen decennia zijn ingeslagen - en nog steeds inslaan: minder dieren, grotere faciliteiten, moderne milieu- en educatieve programma's en een sterke toewijding aan het behoud van diersoorten. Dierentuinen zijn tegenwoordig natuurbeschermingscentra die op vele niveaus vechten voor het behoud van de natuurlijke biodiversiteit.

Internationaal actief voor het behoud van olifanten
Naast het fokken van Aziatische olifanten om stabiele populaties in mensenhanden op te bouwen, is onderzoek naar de dieren ook een van de taken van de dierentuin. Olifantenconservator en dierentuindierenarts Dr Sandra Marcordes is betrokken bij internationale onderzoeksprojecten naar Aziatische olifanten om nog meer kennis te vergaren over hoe wilde olifanten beter beschermd kunnen worden.

De dierentuin van Keulen werkt ook al jaren samen met organisaties die zich inzetten voor de bescherming van de dieren in hun land van herkomst. Het beste voorbeeld hiervan is het “Elephant Transit Home” (ETH) in Sri Lanka. Het centrum zorgt onder andere voor olifanten die gewond en wees zijn geraakt door stropers. De dierentuin heeft sinds 2012 al bijna 100.000 euro gedoneerd aan het ETH. Het ETH, geleid door Dr. Malaka Abeywardanain en zijn 70-koppige team, investeert het geld in de modernisering en bouw van nieuwe faciliteiten en in de betaling van specialisten, coaching, technische apparatuur en medische apparatuur.

Toen olifanten ooit in Keulen waren
Olifanten in Keulen? Er waren verschillende tijden voordat de dierentuin werd opgericht - maar telkens maar kort. In de Middeleeuwen, in 1482 en 1563, maakten grijze reuzen twee tussenstops in de “Hillije Cölle”. De eerste keer was in 1482. De Portugese koning Jan II schonk de Duitse keizer Frederik III een pachyderm - als je het kunt, kun je het ook. Het dier werd naar Nederland verscheept en moest van daaruit aan een mars door het toenmalige Duitsland beginnen. Keulen was een van de stopplaatsen.

Het was een soortgelijk verhaal in 1563. Toen was het keizer Maximiliaan II die een olifant cadeau kreeg. Hij zou te voet van Antwerpen naar Keulen zijn gereisd in iets minder dan twee weken. Pas in 1864 kreeg het verhaal van Keulen en zijn olifanten een permanent vervolg.

In cijfers:
Totale oppervlakte van het olifantenpark ca. 20.000 m2
Bruto vloeroppervlak olifantenverblijf ca. 5.000 m2
Bruto kubieke inhoud ca. 45.000 m2
Overdekt koeienverblijf ca. 2.000 m2
Stierenverblijf ca. 750 m2
Bezoekersruimte olifantenverblijf ca. 350 m2
Dienstruimte olifantenverblijf ca. 1.280 m2
Sociale ruimtes voor dierverzorgers ca. 85 m2
Koeien buitenverblijf ca. 4.650 m2
Buitenverblijf voor paren ca. 2.370 m2
Stierenverblijf buiten ca. 3.390 m2
Bouwkosten ca. € 15 miljoen (ca. € 3 miljoen latere verbeteringen)

[Rafiaan]

Is er iemand die onlangs nog in Keulen is geweest en weet hoe het nu staat met het Regenwaldhaus? Bij mijn laatste bezoek, een dik jaar geleden, was dit op het nachtdierengedeelte met de nevelratten na nog gesloten. Is het intussen weer geopend? Zijn er belangrijke wijzigingen in de collectie te vermelden?

[FotoWilliam]

Ik was er in juli dit jaar, en het is al wel meer opengesteld. De hal zelf is weer open, en ook de vogelverblijven in de gang met de boa's zijn zichtbaar, alleen het laatste gedeelte waar de paradijsvogels etc. zaten was toen nog gesloten. Maar wellicht dat dit ondertussen wel weer open is. Wijzigingen in de collectie zou ik niet weten daar het mijn eerste keer in Keulen was.

[Laafsekikker]

Pluizende manen en de eerste keer op de weegschaal: hoe de kleine tijgers en leeuwen zich ontwikkelen in de dierentuin

Begin dit jaar, op 25 januari, werden in de dierentuin van Keulen drie Aziatische leeuwen geboren. Twee jongen van de Amoertijger volgden op 19 april. Alle vijf publiekslievelingen ontwikkelen zich goed, tot grote vreugde van de dierentuindirecteur.

Leeuwen: de manen groeien
De twee kleine mannetjesleeuwen “Mani” en “Nilay” vertonen de eerste tekenen van een zeer fijne pluizige manen. De dierverzorgers verwachten dat dit in de lente duidelijker zal worden. Dan zal het nog makkelijker zijn om ze te onderscheiden van het derde welpje, zusje “Laya”. Het kleine leeuwentrio is fit en beweeglijk. De drie klimmen regelmatig in de voedselboom in hun verblijf tot aan de top. Dit is duidelijk zichtbaar voor bezoekers van de dierentuin. Ze nemen nauwelijks nog melk van hun moeder. In plaats daarvan eten ze nu bijna uitsluitend vlees. Mani”, ‘Nilay’ en ‘Laya’ liggen vaak samen met hun moeder ‘Gina’ en vader ‘Navin’ op de ‘lievelingsplek van de familie’ aan de linkerkant van hun 1.140 m² grote buitenverblijf, zoals te zien is door gasten.

Tijgers: naar de weegschaal - strepen maken slank
In het aangrenzende verblijf voor Amurtijgers wemelt het ook van de nakomelingen. Het broer en zus paar, kat “Tochka” en kater “Timur”, kunnen nu gemakkelijk naar verschillende delen van het verblijf worden geleid. Dit is belangrijk omdat tijgervaders, in tegenstelling tot leeuwen, solitair zijn en apart leven van hun broedpartner en nakomelingen. De gescheiden leefgebieden moeten van tijd tot tijd veranderd worden.

Onlangs konden de Keulse dierenverzorgers de welpen voor het eerst op de weegschaal zetten. “Timur” weegt 28 kilogram, zus ‘Tochka’ 22 kilogram - dit zijn zeer goede waarden binnen de normale leeftijdsrange. Beiden eten nu voornamelijk vlees. Moeder “Katinka” weegt 120 kilogram. Vader “Sergan” schrikt nog steeds terug voor de weegschaal in de vloer.

De nakomeling “Tochka” is te herkennen aan de stip op haar linker voorpoot. Broer “Timur” heeft een vlek boven zijn oog die doet denken aan de oude Griekse letter omega. Beiden brengen graag tijd door in de gracht van hun 1.050 m² grote buitenverblijf, dat pas in 2020 werd geopend.

Belangrijk voor het behoud van de soort
De welpen zijn uiterst belangrijk en genetisch waardevol voor het fokwerk van dierentuinen voor het behoud van deze soorten. Dit komt omdat zowel Aziatische leeuwen als Amurtijgers in het wild op het punt van uitsterven staan. De dierentuin van Keulen is dan ook zeer verheugd dat de nakomelingen zich zo goed ontwikkelen.

[Laafsekikker]

Rode lijst van bedreigde diersoorten: World Conservation Union breidt samenwerking met dierentuinen uit - dierentuin Keulen betrokken
Mijlpaal voor populatieonderzoek: voor het eerst wordt een compleet beeld van de populaties van soorten in het wild en in mensenhanden gecreëerd

De International Union for Conservation of Nature (IUCN) intensiveert haar samenwerking met dierentuinen en aquaria. Ze heeft nu de populatiegegevens van “Species360”, een wereldwijd actieve NGO voor technologie en kennisbeheer bij het behoud van soorten, opgenomen in de database van haar Rode Lijst van Bedreigde Soorten. Dit is gebaseerd op het Zoological Information Management System, kortweg ZIMS, dat gegevens bevat van meer dan 1300 dierentuinen, aquaria, reddingscentra voor wilde dieren en andere natuurbeschermingsfaciliteiten over de hele wereld. ZIMS is de grootste bron van gegevens over wilde dieren die door mensen worden verzorgd.
Door deze kennis uit “Species360” te integreren in onderzoeken en analyses voor de Rode Lijst, is er nu voor het eerst een compleet beeld beschikbaar van de populatieaantallen van soorten in het wild (in-situ) en in menselijke zorg (ex-situ).

Barometer van de aarde
De Rode Lijst van de IUCN wordt ook wel de barometer voor de toestand van het leven en de natuur in de wereld genoemd. Het is de meest uitgebreide bron van informatie over de wereldwijde status van dier-, schimmel- en plantensoorten en een indicator voor de staat van de biodiversiteit. Parallel hieraan is de ZIMS-lijst van Species360 's werelds meest uitgebreide database van dieren in menselijke zorg, met miljoenen records van duizenden soorten.

“Deze samenvoeging is een belangrijke stap voorwaarts in de 'One Plan Approach'. Dit plan houdt in dat alle belanghebbenden - of het nu gaat om politiek of onderzoek, dierentuinen of NGO's - samenwerken, gebruik maken van elkaars kennis en instandhoudingsmaatregelen coördineren,” zegt Prof Theo B. Pagel, directeur van de dierentuin van Keulen. “Het is de hoogste tijd om massaal actie te ondernemen tegen het uitsterven van soorten!”

De dierentuinen, aquaria, reddingscentra voor wilde dieren en natuurbeschermingscentra die als lid van “Species360” gegevens registreren en doorgeven, maken deze vooruitgang in populatieonderzoek mogelijk. Elke dag registreren medewerkers van deze instellingen gegevens over de individuele dieren die ze onder hun hoede hebben. Dit is ook het geval in Keulen. Deze gegevens, die wereldwijd worden verzameld in ZIMS, bieden inzichten die nergens anders beschikbaar zijn. De integratie van in-situ en ex-situ gegevens creëert een uitgebreider en gedetailleerder beeld van de status van soorten wereldwijd, wat de basis vormt voor beschermingsmaatregelen.
Theo Pagel, die eerder ook actief was in het bestuur van Species 360, voegt hieraan toe: “Als dierentuin van Keulen voeren we niet alleen dagelijks gegevens in ZIMS in, waardoor de kennisdichtheid toeneemt. We zijn ook een van de donateurs voor de realisatie van dit speciale gegevensbestand.”

Positieve voorbeelden die laten zien: Soortenbescherming kan werken
De verklaring van de IUCN Species Survival Commission (SSC) over de rol van botanische tuinen, aquaria en dierentuinen bij het behoud van soorten erkent de belangrijke rol die ex situ organisaties kunnen spelen bij het behoud van soorten. Zoals de voorzitter van de IUCN Species Survival Commission, Dr. Jon Paul Rodriguez, zegt: “Er zijn tientallen, misschien wel honderden voorbeelden van soorten die zich hebben hersteld van de rand van uitsterven dankzij populaties onder de hoede van mensen. Om er maar een paar te noemen: De kromhoornige oryx werd opnieuw in het wild uitgezet via een internationaal project onder leiding van het Environment Agency Abu Dhabi, waarbij gebruik werd gemaakt van ex-situ populaties uit de hele wereld. Het ex situ kweken van fasmiden op Lord Howe Island, geleid door de Melbourne Zoo in Victoria, is zeer succesvol geweest en verwacht wordt dat deze soort, waarvan ooit werd gedacht dat ze was uitgestorven, binnenkort opnieuw in het wild zal worden geïntroduceerd. Erica verticillata, een Zuid-Afrikaanse plant die in het wild was uitgestorven, overleefde 200 jaar in botanische tuinen over de hele wereld totdat ze opnieuw werd geïntroduceerd. “Rodriguez vervolgt: “Terwijl het voorkomen van de achteruitgang en versterking van populaties van dieren, planten en schimmels in het wild onze topprioriteit blijft, zorgt de One Plan Approach van de IUCN ervoor dat alle individuen van een soort, ongeacht waar ze zich bevinden, effectief bijdragen aan hun overleving op de lange termijn.”

Jim Guenter, CEO van Species360, zegt: “We zijn er erg trots op dat ex-situ gegevens van dierentuinen en aquaria over de hele wereld zijn opgenomen in de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van de IUCN. Met meer dan een miljoen soorten die met uitsterven worden bedreigd, is de behoefte aan een uitgebreid overzicht van de staat van de natuur nog nooit zo groot geweest. Dierentuinen en aquaria spelen een vitale rol bij het behoud van de biodiversiteit door genetisch diverse borgingspopulaties, herintroductieprogramma's voor soorten, ondersteuning en financiering van beschermingsprojecten en publieksvoorlichting.”

[Laafsekikker]

Weer terug: China Lights in de dierentuin van Keulen
De populairste best-off figuren van de afgelopen edities en vele nieuwe hoogtepunten zullen te zien zijn
Een van de hoogtepunten van de advent en het winterseizoen in Keulen keert terug. De China Lights in de dierentuin beginnen weer op 13 december 2024. De kaartverkoop begint vandaag op www.koelnerzoo.de/onlineshop.

77 lichtensembles - meer dan 11.000 LED-lampjes en 17.000 meter feeëriek licht - op 20 hectare dierentuinterrein: de China Lights zijn terug aan de Rijn. Dit is de vijfde editie van het verlichtingsspektakel voor het hele gezin. De vorige vier edities trokken ongeveer 350.000 mensen. Met de China Lights luidt de dierentuin zijn jubileumjaar in - in 2025 bestaat de dierentuin 165 jaar. Ter gelegenheid hiervan tonen de organisatoren van China Lights enkele van de populairste figuren uit de afgelopen vijf jaar van China Lights, evenals vele nieuwe lichtensembles met sfeervol verlichte dieren- en fantasiefiguren in Aziatische stijl - verspreid over de dierentuin.

Het beste van het beste - en talrijke innovaties
De China Lights 2024/25 zijn verdeeld in verschillende nieuwe themagebieden: Na het welkomstgebied volgen de specials “Fascinerende zeewerelden” en “Schatten van de natuur”. De organisatoren van China Lights hebben ook figuren in het parcours geïntegreerd die de 165e verjaardag van de dierentuin in 2025 herdenken. “Naast de beste figuren van de afgelopen vijf jaar zijn er ook veel nieuwe lichtensembles te ontdekken. Dit is een parcours dat Keulen nog nooit eerder heeft gezien,” zegt Christopher Landsberg, CEO van de dierentuin van Keulen. “We kijken erg uit naar de start van dit evenement, dat stevig verankerd is in de jaarlijkse kalender van veel mensen in het Rijnland.”
De bouwwerkzaamheden beginnen in november. De lichtontwerpers zullen in totaal 77 lichtformaties in de dierentuin opstellen, bestaande uit ongeveer 1.400 individuele figuren. Hiervoor worden ongeveer 11.000 LED's gebruikt. De grootste figuren zijn de 40 meter lange draak op de dierentuinweide bij de hoofdingang en de 35 meter lange en tien meter hoge Ark van Noach met dieren uit de hele wereld. Het symboliseert het belang van het beschermen van de biodiversiteit.

Maan schommel en spiegelparcours - praktische actie voor jong en oud
De interactieve figuren zijn publiekstrekkers - dit jaar zijn er negen doe-stations voor jong en oud. China Lights-gasten kunnen bijvoorbeeld op de maanschommel de Keulse avondhemel in slingeren, hun eigen spierkracht gebruiken om kunstmatige mistwolken uit een fantasieplant te laten opstijgen of de zeven meter lange en bijna drie meter hoge onderwatertunnel laten gloeien. Aap, slang of varken? In het dierenriemtekenparcours kan iedereen zelf controleren of de karaktereigenschappen die hem of haar worden toegeschreven waar zijn - of slechts een illusie. China Lights-fans kunnen zichzelf in het juiste licht zetten op een van de verschillende fotoplekken. Wat dacht je van souvenirfoto's tussen gloeiende leeuwen en herten, onder kussende giraffen of met de verlichte dubbelganger van Hennes IX?
Het lichtpad met milieuvriendelijke LED-lampjes strekt zich uit over het hele terrein van de dierentuin. Culinaire aanbiedingen van de catering van de dierentuin en fotopuntactiviteiten van de Zoo Shop ronden het evenement voor het hele gezin af.
Het festival begint op 13 december 2024 en eindigt op 2 februari 2025.

Het parcours en de hoogtepunten in detail:
Het lichtpad begint voor de poorten van de dierentuin. Daar zal het indrukwekkend zijn. Een reusachtige verlichte draak in blauw, rood en geel begroet de gasten op het grasveld bij de hoofdingang. De eigenlijke rondleiding begint met een mars door de zes meter hoge en 20 meter lange toegangspoort met majestueus verlichte herten - een dierlijke deuropener naar het rijk van de verlichtingskunst. Gasten lopen vervolgens door een 50 meter lange gang van verlichte reuzenbladeren en wandelen vervolgens langs gloeiende flamingo's en beren. De XXL tijger- en leeuwenfamilies zijn ook een echte blikvanger. De vijf mini-leeuwen en -tijgers die in 2024 in de dierentuin worden geboren, zijn ook als figuren te zien.

Fascinerende onderwaterwerelden
Onmiddellijk daarna worden de gasten ondergedompeld in het gebied “Zeewerelden”. Welkom bij mega zwaardvissen en reuzenoctopussen. Andere hoogtepunten zijn de spectaculaire zeegrasstraat, waar gasten langs clownvissen en zeesterren komen, of de veelkleurige kwallen- en harlekijngarnaleninstallaties.

Schatten der natuur
De zeedieren worden gevolgd door het themablok “Schatten van de natuur land- en luchtbewoners. Het middelpunt is een oversized Ark van Noach met dieren uit alle continenten. Het symboliseert de overvloed aan dierenwerelden in de dierentuin van Keulen - en de vele projecten voor het behoud van diersoorten die door de dierentuin kunnen worden gefinancierd, niet in de laatste plaats dankzij de opbrengsten van China Lights. Motto: Schoonheid ontmoet doel! In dit themagebied zien bezoekers verlichte zwanen weerspiegeld in de vijvers van de dierentuin, reusachtige orang-oetan- en pandafamilies, oplichtende zwermen vlinders en het 20 meter lange ijsberenensemble. Op het terras van het restaurant van de dierentuin ontbloot een vier meter hoge tijgerkop zijn tanden.

165 jaar dierentuin van Keulen
Dat de dierentuin van Keulen in 2025 165 jaar bestaat, wordt herdacht met bijzondere verlichte figuren die betrekking hebben op de geschiedenis van de dierentuin. Historische dierenverzorgers, kaartenleggers, de oprichter van de dierentuin en de eerste dierentuindirecteur begroeten de bezoekers vanaf het terras van de “Villa Bodinus”. Overeenkomsten met levende personen zijn natuurlijk puur toeval. De oude locomotief, waar generaties kinderen ooit op klommen, zal ook weer deel uitmaken van de dierentuin als een verlichte tentoonstelling van half december 2024 tot begin februari 2025.

Tijden & tickets - in één oogopslag:
Wat: China Lights at Cologne Zoo
Wanneer: 13 december 2024 tot 2 februari 2025; dagelijks 17.30 - 21.00 uur (behalve op kerstavond en oudejaarsavond)
Tickets nu verkrijgbaar op www.koelnerzoo.de

Online ticket (incl. VRS ticket)
Datumgebonden ticket (dag naar keuze zolang de voorraad strekt):
Volwassenen: € 23; kinderen: € 11 (4 tot en met 12 jaar); kinderen tot 3 jaar: gratis
Voucher ticket (eenmalig, flexibel inwisselbaar gedurende de hele evenementperiode op een dag naar keuze):
Volwassenen: € 26; kinderen: € 13 (4 tot en met 12 jaar); kinderen tot en met 3 jaar: gratis
*Alle toegangsprijzen gelden uitsluitend voor de avond China Lights na sluiting van de dierentuin. Ticket moet apart worden geboekt.

Combinatieticket (zonder VRS-ticket)
Een combinatieticket (voor een bezoek aan de dierentuin en China Lights) is alleen verkrijgbaar aan de kassa van de dierentuin tot 16:30 op dezelfde dag:
Volwassenen: €40; kinderen: €20 (4 tot en met 12 jaar); kinderen tot 3 jaar: gratis.
*Alle toegangsprijzen gelden uitsluitend voor de avond China Lights na sluitingstijd van de dierentuin.

Jaarkaarthouders en leden van de Vereniging van Dierentuinvrienden krijgen 15% korting (behalve combinatietickets).
Alle tickets & informatie zijn nu online beschikbaar op www.koelnerzoo.de.

Tip: De rondleiding duurt ongeveer 2,5 uur. De ervaring leert dat de toegang vanaf 18.15 uur veel rustiger is dan direct om 17.30 uur (vooral in het weekend en op drukke dagen rond Kerstmis). De kassa sluit en de laatste toegang is om 20.30 uur. Er is alleen een avondkassa op alle data als er nog voldoende capaciteit is. De zij-ingang, dierenverblijven en het aquarium zijn gesloten tijdens de avondshow China Lights.

[Laafsekikker]

Dierentuin Keulen moderniseert entree en kassa
Dierentuin breidt het aantal fietsparkeerplaatsen aanzienlijk uit

De dierentuin van Keulen heeft een deel van de kassa's en het entreegebied opnieuw ingericht. Dit was mogelijk nadat het in 2022 eindelijk de vervallen kiosk voor de hoofdingang van de dierentuin kon overnemen en vervolgens slopen.

In plaats daarvan heeft de dierentuin nu op dezelfde plek een visueel aantrekkelijke en moderne kiosk in containerbouw kunnen bouwen. In de toekomst zullen hier tickets, vouchers en jaarkaarten worden verkocht, evenals kleine dierentuin-souvenirs, snacks en koude dranken. Tegelijkertijd heeft de dierentuin ook het aangrenzende gebied opgewaardeerd om het fiets- en milieuvriendelijker te maken, bijvoorbeeld met talrijke zitstenen en nieuwe groene beplanting op plekken die voorheen waren afgedicht met stoeptegels.

Er komen ook 150 nieuwe parkeerplaatsen voor fietsen en bakfietsen. Geen enkele andere dierentuin in Duitsland heeft meer fietsenstallingen direct voor de hoofdingang van de dierentuin. Tip: Als je op een milieuvriendelijke manier en zonder te zoeken naar een parkeerplaats naar de dierentuin wilt komen, kun je ook het Cologne Zoo e-ticket gebruiken. Gasten kunnen het eenvoudig zelf reserveren op www.koelnerzoo.de - voor de dierentuin of van tevoren thuis op de bank. Het e-ticket heeft als bijzonder voordeel dat het geldig is als VRS-ticket voor reizen van en naar de dierentuin.

Gelijkschakeling, betere distributie en snellere processen
Het nieuwe ticket- en servicegebouw ligt op de weg van de KVB-halte “Zoo/Flora” naar de hoofdingang van de dierentuin. De dierentuin vereffent zo de kaartverkoop vanaf de hoofdingang van de dierentuin. Dit zorgt voor een betere spreiding van de gasten over het hele voorplein, vooral in het weekend en op vakantiedagen of tijdens drukke grote evenementen zoals “China Lights”, waardoor de kwaliteit van de bezoekerservaring verbetert.

Christopher Landsberg, CEO van de dierentuin van Keulen: “We bieden onze gasten nu meer ruimte en nieuwe faciliteiten op dit punt. Je kunt hier gemakkelijk je ticket kopen voordat je de dierentuin bezoekt of je jaarkaart verlengen en na afloop ontspannen met een ijsje of frisdrank op de zitstenen.”

Eerste structurele upgrade voor Riehler Gürtel
De dierentuin wilde niet alleen de verblijfsduur optimaliseren, maar ook zorgen voor een eerste upgrade op het gebied van ruimtelijke ordening. Christopher Landsberg: “Het gebied tussen de Rijn, DEVK, Riehler Strasse, de dierentuin en Flora heeft een groot potentieel voor stedelijke ontwikkeling. Als dierentuin hebben we hier nu een begin gemaakt en onze ingang tijdelijk geoptimaliseerd. In het 'Masterplan 2030' schetsen we verdere ideeën voor een volledige herinrichting van ons entreegebied. We zijn daarom bereid om de ontvangst van de dierentuin op een zinvolle manier te integreren in toekomstige algemene structurele oplossingen op de Riehler Gürtel.”

Belangrijkste gegevens:
- Totale investeringssom: ongeveer 1 miljoen euro
- Totale omvang kassa- en servicegebouw: 45 vierkante meter (winkel 27 vierkante meter incl. opslag; kassa's 18 vierkante meter)
- Er zijn 4 nieuwe kassa's gecreëerd, waar alle diensten worden aangeboden (ticket, jaarkaart, voucher, etc.)
- Nieuw gecreëerde parkeerruimte voor 150 fietsen, inclusief een rek voor 14 bakfietsen
- De werkzaamheden zijn in het voorjaar begonnen en zullen nu in de herfstvakantie worden afgerond.

[Laafsekikker]

Nakomelingen van de gouden leeuwaapjes in de dierentuin van Keulen
Werelddierendag stond in het teken van het behoud, kweken, herintroducties, financiële steun, kennisoverdracht: De dierentuin van Keulen ondersteunt natuurbeschermingsprojecten - successen voor het behoud van de leeuwtamarins of gouden leeuwaapjes worden zichtbaar

Versterkingen voor het Arnulf en Elizabeth Reichert Huis in de dierentuin van Keulen: “Apu” en “Nala”, het paar gouden leeuwtamarins dat daar leeft, heeft twee nakomelingen. De twee pasgeboren klimkunstenaars zijn vrouwtjes en heten “Tiara” en “Lenina”. Ze zijn in april geboren en zijn nu goed geïntegreerd in de groep. Met deze nieuwe nakomelingen is het aantal leeuwtamarins in de dierentuin van Keulen gegroeid tot zes dieren. In de in 2022 geopende dierentuin zijn in totaal al zeven gouden leeuwtamarins geboren, waarvan er een aantal naar andere dierentuinen zijn overgebracht.

Het “Arnulf and Elizabeth Reichert House” is gemodelleerd naar een tropisch regenwoud waarin dieren vrij rondlopen. Naast de leeuwaapjes leven er onder andere witkopmaki's, kogelgordeldieren, piranha's, toekans en vele andere vogelsoorten. De mannelijke luiaard “Jamiro”, die slechts een paar maanden oud is, woont hier ook. Gasten lopen vlak naast of onder de dieren. Het warme huis met zijn steeds dichter wordende junglevegetatie van bromelia's, palmen en cacaobomen is een perfecte plek voor warme gedachten op koelere dagen.

Dierentuinen versterken natuurlijke populaties door natuurbehoud en herintroductie in het wild
Gouden leeuwtamarins behoren tot de familie van de penseelaapjes. Het is de grootste van de 50 soorten en zeer diverse familie. Ze hebben klauwen aan hun handen en voeten, alleen de grote tenen hebben nagels. Met hun langwerpige hoektanden vangen en doden ze soms kleine gewervelde dieren. Ze eten echter vooral fruit en boomsap. De kleine primaten communiceren met tjilpende geluiden.

Aan het begin van de jaren 1970 stonden de leeuwamarins op het punt van uitsterven met nog maar 200 tot 600 dieren over. Ze komen nu alleen nog voor in het zuidoosten van Brazilië, in een klein gebied in de staat Rio de Janeiro. Het “Countdown 2025” project werd in 1974 gelanceerd om ze te redden - dierentuinen waren hierbij erg belangrijk. Met hun gecoördineerde fokprogramma's en inzet voor het behoud van de soort, leveren ze een belangrijke bijdrage aan het behoud van deze soort. Halverwege de jaren tachtig werden de eerste in gevangenschap gefokte gouden leeuwtamarins uit dierentuinen weer in het wild uitgezet. Later kwamen daar vijf dieren uit de dierentuin van Keulen bij.

Soortenbescherming die werkt en effectief is
Sinds de opening van het “Arnulf and Elisabeth Reichert House” in 2022 doneert de dierentuin van Keulen jaarlijks 5.000 euro aan het leeuwentamarinproject “Save the Golden Lion Tamarin” in Brazilië. Het geld zal door een samenwerkingspartner, de lokale NGO “Associação Mico-Leão-Dourado”, onder andere worden gebruikt voor

- Het verbinden van voorheen geïsoleerde bosgebieden door de aankoop van land. Tussen 1997 en 2024 werd ongeveer 449 hectare aangetast grasland weer omgezet in oorspronkelijk Atlantisch regenwoud.
- Educatieve programma's voor de lokale bevolking, waarin ze worden geïnformeerd over het belang van bosbescherming en over mogelijkheden voor milieuvriendelijk werk en geld verdienen in harmonie met het regenwoud en de dieren die erin leven - bijvoorbeeld door ecotoerisme.
- De NGO voert ook vaccinatieprogramma's uit tegen geldkoorts, die zo gevaarlijk is voor leeuwapen, en onderzoekt regelmatig de populatie.
- Gelukkig toonde een telling in 2023 aan dat de populaties wilde leeuwtamarins zich herstellen van de verliezen veroorzaakt door gele koorts en dat de dieren voorheen onbewoonde bossen hebben gekoloniseerd.
- De deskundigen van de Associação Mico-Leão-Dourado schatten het totale aantal gouden leeuwtamarins in hun verantwoordelijkheidsgebied vandaag de dag weer op meer dan 2.000, met het vooruitzicht op een totaal van 4.800 individuen.

Informatie en hoe te doneren: www.savetheliontamarin.org

[Laafsekikker]

Witgezichtsaki geboren in Zoo Keulen
De warme dierenverblijven in de dierentuin zijn kleurrijke sfeermakers op herfst- en winterdagen

Een nieuwe aanwinst in het “Arnulf und Elizabeth Reichert-Haus” in de dierentuin van Keulen: het populaire koppeltje witgezicht-saki's “Liv” en “Kourou” heeft jongen gekregen. Het jong is geboren op 21 oktober, afgelopen maandag dus. Momenteel klampt het zich nog vast aan de vacht van moeder “Liv”, die zich boven de hoofden van de gasten beweegt. De dierentuin zal pas in de komende weken het geslacht kunnen bepalen, omdat de prille moeder-kind band niet verstoord mag worden. De baby zal dan ook een naam krijgen. De eerste schattingen wijzen op een mannelijk jong.

Moeder “Liv” werd in 2016 geboren in de dierentuin van Frankfurt. Vader “Kourou” werd in hetzelfde jaar geboren in een Engelse dierentuin. Na een tijdelijk verblijf samen in de dierentuin van Overloon in Nederland, kwamen ze in 2021 naar Keulen. Hun thuis is het “Arnulf and Elizabeth Reichert House” met vrij rondlopende zoogdieren, vogels en vissen uit Midden- en Zuid-Amerika. “Liv” en ‘Kourou’ hebben al vier jonge dieren grootgebracht in Keulen.

Witgezichtsaki's behoren tot de familie van de staartaapjes. Hun vacht is opvallend harig. Mannetjes en vrouwtjes verschillen van kleur. Mannetjes zijn zwart en hebben een wit gezichtsmasker. Vrouwtjes zijn door en door bruingrijs. Saki's bewegen zich vaak voort door op hun achterpoten te rennen of door te springen. Ze leven in monogame familiegroepen, maar sluiten zich ook voor korte periodes aan bij andere groepen. De jongen worden uitsluitend door de moeder verzorgd. Saki's worden niet alleen bedreigd door het kappen van hun leefgebied voor houtkap, maar er wordt ook op ze gejaagd voor hun vlees.

Een echte blikvanger en humormaker
Het groeiende ecosysteem in het “Arnulf and Elizabeth Reichert House” brengt je in een goed humeur - en niet alleen op grijze herfst- en winterdagen. In de warme hal zorgen gouden leeuwtamarins, reuzentoekans en zonnestraaltjes voor exotische kleurspatten. De luiaards “Jumi” en “Perez”, samen met hun nakomelingen “Jamiro”, laten zien dat je je best mag laten gaan. Botanische schatten zoals cacao- en papappelbomen, koffiestruiken en zeldzame bromelia's zullen je hart ook verwarmen. Het Tropenhuis - voorheen bekend als het “Historische Zuid-Amerikahuis” - is sinds de herfst van 2021 geopend voor bezoekers.

Gekoppeld aan een project voor het behoud van diersoorten in het gebied van herkomst
In het kader van zijn brede en geleidelijk groeiende engagement voor de bescherming van de biodiversiteit heeft de dierentuin van Keulen de renovatie gekoppeld aan de ondersteuning van een project voor de bescherming van diersoorten in het herkomstgebied van de dieren die in het Arnulf- en Elizabeth Reichert-huis leven. De dierentuin werkt hiervoor samen met het International Tropical Conservation Fund. Samen zijn ze er al in geslaagd om een beschermd gebied van meer dan 400 vierkante kilometer met zeldzame en waardevolle bostypes - van tropische droge bossen tot moerasbossen - te creëren in de Centraal-Amerikaanse staat Belize. Tegelijkertijd worden maatregelen voor milieueducatie en ecotoerisme gepromoot, zie ook www.koelnerzoo.de/artenschutz.

[Laafsekikker]

De Zoo van Keulen presenteert de nieuwe zwarte neushoornkoe Hazina

Ze weegt 1 ton - en zal in de toekomst hopelijk haar soortgenoot "Malte" het nakijken geven: de zwarte neushoornkoe "Hazina" is in de dierentuin van Keulen komen wonen. Na een periode van acclimatisatie en kennismaking zal "Hazina" in de toekomst samen met zwarte neushoornstier "Malte" zorgen voor de nakomelingen van deze zeer bedreigde diersoort. "Hazina" arriveerde vorige week in de Rijn vanuit de dierentuin in Doue-la-Fontaine, Frankrijk. Ze heeft het transport goed doorstaan en werd begeleid door dierenverzorgers uit haar eigen dierentuin, wat haar acclimatisatie vergemakkelijkte. "Hazina" voelt zich goed thuis in haar nieuwe verblijf en laat zich steeds vaker buiten zien.

De koe werd op 19 juni 2017 geboren in Chester Zoo in het Verenigd Koninkrijk. Moeder "Kitani" is 27 jaar oud en woont nog steeds in Chester. Vader "Magadi" stierf in 2022 in Port Lamphe Zoo, ook in het VK. Zowel "Hazina" als "Malte", die twee maanden geleden vanuit Rotterdam naar Keulen verhuisden, werden door de Europese stamboekcoördinator voor deze soort aan de dierentuin van Keulen toegewezen. De doorslaggevende factoren voor de selectie waren leeftijd, karakter en genetische vereisten. Het belangrijkste doel is ervoor te zorgen dat deze bedreigde diersoort nakomelingen krijgt in Keulen.

Kracht ligt in rust - tonnen liefde
Er schuilt kracht in kalmte – een zware evenwichtsoefening bij het vrijen. De koe en stier zijn bijna geslachtsrijp. Maar het zal nog een tijdje duren voordat er nieuw bloed kan ontstaan. Beide dieren moeten zich in vrede in Keulen moeten vestigen. Daarnaast moeten de dieren elkaar eerst leren kennen en later paringsgedrag oefenen. Dus ook hier kosten goede dingen tijd. Als solitaire dieren komen zwarte neushoorns alleen samen als het vrouwtje klaar is om te paren. In de toekomst zal de dierentuin van Keulen regelmatig hormoonanalyses uitvoeren om te controleren of “Hazina” in bronst is.

Het gedrag van de dieren geeft ook informatie over hun bereidheid om te paren, bijvoorbeeld als ze allebei meer interesse in elkaar tonen. Voor jonge dieren als “Hazina” en “Malte” is de situatie nog nieuw en even wennen. Jonge koeien tonen in eerste instantie vaak respect voor verliefde stieren. “Malte” daarentegen moet eerst leren hoe hij goed “naar boven kan rijden”. Een evenwichtsoefening in de ware zin van het woord voor de stier, die ruim 1 ton weegt! De verantwoordelijken van de dierentuin geven ‘Hazina’ en ‘Malte’ hier veel tijd voor.

Zoo investeert massaal in natuurbehoudskweek
Om te kunnen beginnen met fokken op natuurbehoud opende de dierentuin van Keulen in 2023 een nieuw neushoornverblijf rond de historische Zwitserse veestallen. Het houden van neushoorns is qua oppervlakte aanzienlijk uitgebreid. Het beslaat nu 2.500 vierkante meter. Het systeem kan worden opgedeeld in twee onafhankelijk functionerende gebieden. Zoals beschreven is dit van belang voor mogelijk kweeksucces met solitaire zwarte neushoorns. De faciliteit beschikt ook over overdekte voerschuilplaatsen die ongeacht het weer kunnen worden gebruikt, evenals extra werkgelegenheid. Gasten kijken uit naar nieuwe uitkijkplatforms, plekken om te vertoeven en informatiemodules over grote Afrikaanse zoogdieren. Ook de historische blokhutten uit 1884 werden gerenoveerd. Ze dienen als binnenstallen. De bouwkosten bedroegen circa 2 miljoen euro.

Word een neushoornbeschermer – en sluit je aan bij “Team Rhino Keulen” – neushoorns zijn meerdere keren met succes in het wild vrijgelaten
Iedereen die de dierentuin wil steunen bij het behoud van deze dieren kan lid worden van “Team Rhino Keulen”. De dierentuin heeft het samen met het Wereld Natuur Fonds (WWF) Duitsland opgericht. Het partnerschap is gebaseerd op twee niveaus. Enerzijds financieren de maandelijkse donaties van de deelnemers aan het “Team Rhino Keulen” het natuurbehoudsfokwerk in de dierentuin van Keulen. Het fokken van dieren in dierentuinen is essentieel voor het behoud van deze dieren. Zwarte neushoorns die in dierentuinen zijn geboren, zijn meerdere keren met succes in het wild vrijgelaten.

Aan de andere kant komen de fondsen ten goede aan WWF-projecten om neushoorns in hun natuurlijke habitat te beschermen. Onder meer wordt het werk van jachtopzieners in beschermde gebieden ondersteund. De drijvende kracht achter stroperij is de grote vraag naar neushoornhoorn, bijvoorbeeld als vermeend medicijn – vooral in Vietnam en China. Daar werkt het WWF samen met artsen, universiteiten en politici om de vraag naar neushoornhoorn op de lange termijn terug te dringen. Eén van de doelstellingen is ervoor te zorgen dat de volgende generatie artsen in de traditionele geneeskunde niet langer neushoornhoorn als medicijn aanbeveelt.

Als u wilt deelnemen aan “Team Rhino Keulen”: informatie en registratiemogelijkheden op www.wwf.de/spenden-helfer/wwf-zoo-koope ... horn-koeln

Bescherming van neushoorns is dringend nodig
De dierentuin van Keulen ondersteunt ook een ander project voor het behoud van neushoorns in de Afrikaanse staat Eswatini (voorheen Swaziland). Sinds 2009 ondersteunt hij de partner “Big Game Parks”, de officiële natuurbeschermingsautoriteit van het land, in de strijd tegen stroperij en de identificatie van nieuwe beschermde gebieden. De volgende cijfers laten zien hoe belangrijk effectieve neushoornbescherming is. De Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) heeft actuele populatiecijfers voor neushoorns in 2022 gepubliceerd. Op het Afrikaanse continent blijven de populatieaantallen van de verschillende neushoornsoorten afnemen. Eind 2021 waren er in heel Afrika nog maar ongeveer 22.000 van de iconische dikhuiden over, waaronder ongeveer 6.000 spitsmuizen. De achteruitgang trof vooral de witte neushoorns. Als het om zwarte neushoorns gaat, is de trend – godzijdank – licht stijgend. Vooral de herbivoren worden getroffen door de vernietiging van hun leefgebied en de jacht op hun hoorns. De verschillende initiatieven van het WWF en de Keulse dierentuin beginnen daarom precies op dit punt.

[Laafsekikker]

Eerste keer in de dierentuin van Keulen: zeer zeldzame Madagaskarreuzenrat

Première van een zeer bedreigde diersoort: de dierentuin van Keulen houdt voor het eerst de zeer zeldzame Madagaskarreuzenrat (Hypogeomys antimena).De soort is zichtbaar in het Madagascar Huis. Een mannelijk dier, dat op 27 oktober vanuit de dierentuin van Pilsen (Plzen) in Tsjechië in Keulen aankwam, leeft hier alvast voorlopig.

Madagaskarreuzenratten zijn de grootste knaagdieren die voorkomen op het eiland voor de kust van Oost-Afrika. Hun leefgebied bestaat uit droge bossen. De kop-romplengte is 30 tot 34 cm, de oren zijn met 6 cm erg lang. Ze kunnen tot 1,2 kg wegen. De dieren zijn vegetariërs. Ze voeden zich voornamelijk met vruchten, zaden, bladeren, wortels en scheuten. Ze zijn nachtdieren en leven in een systeem van ondergrondse holen en tunnels. Madagaskar springratten leven in een obligate momogamie. Dit betekent dat de partners de rest van hun leven bij elkaar blijven. De vrouwtjes baren slechts één of twee jongen per jaar tijdens het regenseizoen.

Vanwege hun hoge bedreigingsniveau en trage voortplanting is het belangrijk om dierentuinen op te zetten om de basispopulatie van de soort veilig te stellen en fokprogramma's voor natuurbehoud te starten. Het houden van dieren in dierentuinen is ook belangrijk om meer te leren over de dieren en hun behoeften. Je kunt tenslotte alleen beschermen wat je weet. Deskundigen hebben al ontdekt dat de Madagaskar springrat een belangrijke ecologische rol speelt als prooi voor slangen, roofvogels en het bekendste roofdier, de fretkat. Hun uitsterven bedreigt daarom veel andere soorten in het ecosysteem.

Madagaskar is een van 's werelds hotspots voor biodiversiteit. 90 procent van de gewervelde dieren die op het eiland leven, zijn alleen hier te vinden. Deze schat aan soorten wordt enorm bedreigd. De belangrijkste reden hiervoor is het verlies van habitat door ontbossing en het kappen van het land voor lokale landbouw of commerciële plantages. Daarbij komen nog de steeds duidelijker merkbare gevolgen van de klimaatverandering, die het eiland bijzonder zwaar treffen, en de jacht op dieren door de wanhopig arme en vaak uitgehongerde Malagassische bevolking.

Missie Ark: de dierentuin van Keulen zet zich sterk in voor het behoud van de biodiversiteit van Madagaskar:
- In het traditionele Madagaskar Huis houdt, kweekt en onderzoekt de dierentuin van Keulen veel zeer bedreigde dieren van dit eiland - zoals verschillende lemuren, tenrecs en gekko's naast de onlangs gearriveerde springratten. De springratten zijn te zien in het nachtdierenverblijf, waar ze het verblijf delen met twee Goodman's muismaki's.

- In het aquarium beheert de dierentuin van Keulen fokprogramma's voor het behoud van bedreigde diersoorten uit Madagaskar, zoals de groen gemarmerde pad en de Mangarahara cichlide. Deze laatste is een van de zeldzaamste vissen ter wereld. De experts van het Keulse aquarium zijn erin geslaagd om ze voor het eerst te kweken. Op basis hiervan zijn nu nakomelingen doorgegeven aan andere dierentuinen in Duitsland en Europa om verdere reservepopulaties op te bouwen.

- De dierentuin van Keulen is lid van de “Madagascar Fauna & Flora Group”. Deze groep bestaat uit deskundigen van gerenommeerde dierentuinen, botanische tuinen, vertegenwoordigers van de regering van Madagaskar en vertegenwoordigers van natuurbeschermingsautoriteiten en lokale NGO's om gezamenlijk concepten voor het behoud van de flora en fauna van Madagaskar te ontwikkelen en te implementeren. Samen met de projectpartner “Tropical Biodiversity Social Enterprise” in het zuiden van Madagaskar heeft de dierentuin van Keulen een onderzoeksstation opgezet en ondersteunt het rangerpatrouilles die het bos beschermen. Binnenkort wordt hier ook een informatie- en trainingscentrum voor de lokale bevolking gebouwd. Meer informatie en specifieke donatiemogelijkheden vind je hier:
https://foerdern.koelnerzoo.de/spenden/ ... adagaskars

[Laafsekikker]

Op patrouille in de dierentuin: smalstreepmangoest “Ariary” nieuw in het hippodome

Smalstreepmangoesten (Mungotictis decemlineata) zijn uiterst zeldzaam, worden met uitsterven bedreigd en komen oorspronkelijk uit Madagaskar. Het mannetje “Ariary” heeft onlangs zijn intrek genomen in het Hippodome-verblijf in de dierentuin van Keulen. Hij is een van de slechts 18 dieren van deze soort die in dierentuinen worden gehouden. Hij is net geslachtsrijp en zal binnenkort nakomelingen krijgen met het vrouwtje “Kringel”, dat al enige tijd in Keulen verblijft.“Ariary” is iets ouder dan twee jaar. Hij kwam op 10 december vanuit Berlijn naar de dierentuin van Keulen. Zijn toekomstige partner “Kringel” is 15 jaar oud. Zij woont sinds 2023 in het verblijf voor smalstreepmangoesten in het Hippodome.“Ariary” is een van de slechts 18 smalgestreepte mangoesten die in dierentuinen worden gehouden. Daarvan zijn er slechts 7 mannetjes en 11 vrouwtjes.

Smalstreepmangoesten hebben een beige-grijze vacht. Er zijn acht tot tien smalle, donkere lengtestrepen op de rug en flanken. De buik en poten zijn licht grijs-beige, de borstelige staart lichtgrijs en zonder duidelijk patroon. Het lichaam is langgerekt, de ledematen zijn relatief kort. De snuit is opvallend langwerpig, de oren zijn klein en afgerond. Smalstreepmangoesten bereiken een lengte tot 35 centimeter. Ze kunnen tot 750 gram wegen. De kleine roofdieren komen oorspronkelijk uit de droge westelijke en zuidwestelijke delen van Madagaskar. Smalstreepmangoesten zijn afhankelijk van relatief ongerepte bossen en zijn gevoelig voor verstoring. De belangrijkste bedreigingen zijn de vernietiging van hun habitat en het stalken door wilde huishonden. De International Union for Conservation of Nature (IUCN) rangschikt de soort als “ernstig bedreigd”.

De dierentuin van Keulen is rond de feestdagen geopend van 9.00 tot 17.00 uur. De China Lights-evenementen 's avonds vinden ook gewoon plaats. De enige uitzonderingen zijn kerstavond en oudejaarsavond. De dierentuin sluit op deze twee dagen om 14.00 uur - op deze twee dagen is er ook geen China Lights. Dagkaarten worden aangerekend aan het groepstarief op kerstavond en oudejaarsavond. Op kerstavond geeft de dierentuin van Keulen alle kinderen ook een speciaal cadeau. Kinderen tot 12 jaar mogen gratis naar binnen. Vanwege de toezichtsplicht is dit aanbod alleen geldig onder begeleiding van een betalende volwassene. De horeca in de dierentuin biedt kinderen op kerstavond ook gratis kinderpunch aan in Café Almira.

[Laafsekikker]

Reuzenrad en China Lights: Beste vooruitzichten voor het begin van het jaar in de dierentuin
Reuzenrad terug op de grote weide voor de hoofdingang van de dierentuin tot april

Plezier in een dubbele verpakking aan het begin van het jubileumjaar: in het 165e jaar van zijn bestaan staat de dierentuin van Keulen weer bol van het plezier. Voor het eerst krijgen de gasten van de dierentuin de kans om twee letterlijke topattracties te combineren. Vanaf 10 januari 2025 - en dus veel eerder dan in voorgaande jaren - is het “Reuzenrad van Keulen” weer in bedrijf op de grote weide voor de dierentuin.

Drie weken lang is dit een unieke gelegenheid om vanuit de gondels van het reuzenrad uit te kijken op de spectaculaire lichtwereld van de China Lights van dit jaar met XXL-draak en reuzenark, die tot 2 februari in en om de dierentuin te zien zijn. Het “Reuzenrad van Keulen” in de dierentuin zal ook na afloop van China Lights blijven draaien. Het blijft draaien tot april. De beste vooruitzichten voor een goed humeur vanaf het begin van het jaar tot de lente.

Prachtige perspectieven voor hoogvliegers
Het originele “Keulse reuzenrad” werd gebouwd door reuzenradbouwer Kipp uit Bonn. Met een hoogte van 48 meter en 36 gesloten en moderne panoramische gondels kunnen er tot 216 mensen in een rit. Het draait bijna geruisloos. Voor de gereduceerde verlichting worden energiezuinige LED-lampen gebruikt.

Dankzij de glazen cabines rondom biedt het reuzenrad een indrukwekkend uitzicht op de China Lights lichtwereld, de verschillende dierentuingebieden en dieren. “We hebben het reuzenrad eerder dit jaar naar de dierentuin gebracht. Tot 2 februari hebben onze gasten de kans om de China Lights lichtwereld te combineren met een uitzicht op de verlichte Dom en Keulen in de avond. Dit is nog nooit eerder gebeurd,” zegt dierentuindirecteur Christopher Landsberg. “Het reuzenrad zal in totaal ongeveer drie maanden tot april in de dierentuin staan. Gondelbanen met uitzicht op de China Lights zullen worden gevolgd door ritten met uitzicht op het voorjaarsontwaken van de dierentuin.”

Het reuzenrad draait dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur. Gecombineerde tickets voor een bezoek aan de dierentuin, China Lights en het reuzenrad kunnen worden gekocht op www.koelnerzoo.de of op www.das-koelner-riesenrad.de
Informatie en kaartjes voor de China Lights op www.koelnerzoo.de

[Laafsekikker]

Zoo Keulen presenteert een nieuwe diersoort: Dikdiks “Kalle” en “Abena”
Ze zijn nauwelijks groter dan konijnen - en toch zijn het echte antilopen: de dierentuin van Keulen laat voor het eerst dikdiks, ook wel Afrikaanse dwergantilopen genoemd, zien. Het eenjarige mannetje “Kalle” kwam op 4 oktober vanuit de dierentuin van Osnabrück naar Keulen. Zijn nieuwe partner, het tweejarige vrouwtje “Abena”, kwam negen dagen later vanuit de dierentuin van Leipzig naar de Rijn. De twee zijn goed aan elkaar gewend geraakt. Ze leven in het voormalige neushoornhuis in de dierentuin in de Domstad.

De koplengte van deze dieren varieert tussen de 50 en 70 centimeter. De schouderhoogte kan 30 tot 40 centimeter zijn. Dikdiks wegen tussen de drie en zeven kilogram. Hun vacht is grijs of lichtbruin aan de bovenkant. De onderkant is grijs of wit. Mannetjes hebben piekvormige, naar achteren gerichte hoorns. Deze zijn zo kort dat ze meestal bedekt worden door het haar op het voorhoofd. Dikdiks hebben een langwerpige snuit, die bij sommige soorten alle kanten op kan bewegen.

De dwergantilopen leven in de droge steppen en halfwoestijnen van Afrika. Hun leefgebied moet voorzien zijn van struiken waarachter ze dekking zoeken. Dikdiks zijn 's nachts en in de schemering actief. Ze voeden zich voornamelijk met gebladerte en grassen, maar eten ook fruit, peulen en bloemen.

Dikdiks hebben veel roofdieren
Door hun kleine formaat en kleur zijn ze nauwelijks herkenbaar in hun leefgebied. De dieren zijn schuw en rennen bij de minste verstoring zigzaggend weg, waarbij ze een luide alarmroep laten horen. Dikdiks worden bejaagd door bijna alle Afrikaanse roofdieren. Hiertoe behoren luipaarden, jachtluipaarden, jakhalzen, adelaars en bavianen, maar ook varanen en reuzenslangen. Door zijn waakzaamheid en hoge vluchtsnelheid van meer dan 40 km/u kan de dikdik vaak aan zijn achtervolgers ontsnappen.

In tegenstelling tot andere antilopen leven dikdiks in paren en blijven ze hun hele leven bij elkaar. “Kalle en Abena hebben dus genoeg tijd om samen te zijn. Wilde vrouwtjes kunnen twee keer per jaar een jong ter wereld brengen. De dierentuin van Keulen hoopt op nakomelingen van het dikdikpaar. Het stamboek voor deze soort wordt bijgehouden in de dierentuin van Hannover.

Op de grote weide voor de dierentuin wordt momenteel het “Keulse reuzenrad” gebouwd. Dit biedt de kans om vanuit de gondels van het reuzenrad uit te kijken op de spectaculaire lichtwereld van de China Lights met XXL draak en reuzen ark, die tot 2 februari in en om de dierentuin te zien zal zijn.

Het reuzenrad draait dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur. Gecombineerde tickets voor een bezoek aan de dierentuin, China Lights en het reuzenrad kunnen worden gekocht op www.koelnerzoo.de of op www.das-koelner-riesenrad.de.

[Laafsekikker]

Stieren in een duo: zeldzame kalfjes geboren in de dierentuin van Keulen
Eén koe maakt een loei. Veel koeien - zorgen voor problemen. Problemen die de dierentuin van Keulen graag op zich neemt. Op de boerderij Clemenshof zet de dierentuin zich in voor het behoud van oude rassen boerderijdieren die met uitsterven worden bedreigd. Hiertoe behoren de Duitse zwartbonte laaglandrunderen. Onlangs zijn er twee stiertjes geboren. “Kunibert” werd eind oktober 2024 geboren, terwijl het andere, nog naamloze kalf afgelopen zaterdag werd geboren. De vader is de fokstier “Kalle”. De moeders heten “Lara” en “Lenchen”. Beiden hebben al meerdere malen nakomelingen grootgebracht en zijn ervaren zoogkoeien.

Het Duitse zwartbonte laaglandrund is in de 16e eeuw ontstaan in de laaglanden van Nederland tot Denemarken. Het ras kan gebruikt worden voor zowel melk- als vleesproductie. De runderen werden eeuwenlang gefokt en gehouden door boeren. Duitse zwartbonte laaglandrunderen zijn erg goedaardig, kalven gemakkelijk en maken ook optimaal gebruik van voedselarme planten.

Behoud van levende soorten: de dierentuin van Keulen houdt oude veerassen in stand
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn ze steeds meer verdrongen door het Holstein Friesian ras, dat meer melk produceert. Als gevolg daarvan is de populatie van de Duitse zwartbonte laaglandrunderen nu bedreigd. De dierentuin van Keulen zet zich in voor het behoud van de soort door er mee te fokken, dieren over te plaatsen naar andere bedrijven en kennis over zwartbonte laaglandrunderen door te geven, bijvoorbeeld over fokken of biologie.

Het Clemenshof in de dierentuin van Keulen is een boerderij naar het voorbeeld van een bergboerderij. Op meer dan 4.000 vierkante meter leven verschillende inheemse diersoorten - vooral diersoorten die met uitsterven worden bedreigd. Bezoekers van alle leeftijden kunnen hier alles te weten komen over zeldzame inheemse diersoorten en kleinschalige voedselproductie.

Het “Keulse reuzenrad” staat momenteel op de grote weide voor de dierentuin. Dit geeft bezoekers de kans om vanuit de gondels van het reuzenrad uit te kijken op de spectaculaire lichtwereld van de China Lights met XXL draak en reuzen ark, die tot 2 februari in en om de dierentuin te zien zal zijn.

Het reuzenrad draait dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur. Gecombineerde tickets voor een bezoek aan de dierentuin, China Lights en het reuzenrad kun je kopen op www.koelnerzoo.de of op www.das-koelner-riesenrad.de.

[Laafsekikker]

Prachtige “Malou”: Banteng kalfje geboren in dierentuin Keulen

Experts beschouwen bantengs (Bos javanicus) als de mooiste van alle rundersoorten. Op 10 januari is in de dierentuin van Keulen een mannelijk kalf geboren. De dierenverzorgers hebben de pasgeborene “Malou” genoemd. De kleine stier is vanaf het begin beweeglijk en drinkt regelmatig de melk van zijn moeder “Ornella”.Het bantengkalfje is al vaak duidelijk zichtbaar voor dierentuingasten in het buitengedeelte van het verblijf. Zijn vader is de acht jaar oude stier “Buddy”. Hij is van de dierentuin in Berlijn naar Keulen gekomen. “Buddy” is een indrukwekkend dier met een typische zwarte vachtkleur. De roodbruin gekleurde, tien jaar oude moeder “Ornella” komt uit de Hellabrunn Zoo in München.

De groep Keulse bantengs bestaat nu uit zeven dieren. “Malou” speelt veel met halfbroer Karl, die half november werd geboren. In hun verblijf in het uiterste noorden van de dierentuin worden ze gesocialiseerd met twee andere wilde evenhoevigen, het Prins Alfred hert en het Sulawesi hert.

Foksucces is belangrijk: Aziatische wilde runderen zijn zeer bedreigd
Bantengs zijn bedreigde Aziatische wilde runderen. Ze leven onder andere op de grote eilanden van Indonesië. De International Union for Conservation of Nature (IUCN) classificeert de wilde banteng als “ernstig bedreigd”. Vandaag de dag wordt de populatie geschat op 4.000 tot 8.000 dieren - zij het in veel kleine, verspreide populaties. De trend is dalend.

De belangrijkste redenen voor de achteruitgang zijn de vernietiging van habitats, kruisingen met gedomesticeerd vee en veeziekten die door gedomesticeerd vee worden overgedragen. De dierentuin van Keulen is betrokken bij lokale banteng beschermingsprojecten als onderdeel van het “Action Indonesia” programma.

[Laafsekikker]

Vietnamese krokodillensalamander op Reverse the Red Day
Partners, maatschappelijke organisaties, dierentuinen, aquaria, botanische tuinen en gemeenschappen over de hele wereld vierden op 7 februari Reverse the Red Day.

Het doel van Reverse the Red is eenvoudig maar ambitieus: we moeten stoppen met ons milieu naar de rand van uitsterven te duwen en steeds meer soorten op de Rode Lijst van bedreigde soorten van de World Conservation Union (IUCN) in een slechtere positie te brengen. Om het verlies van soorten en ecosystemen een halt toe te roepen, hebben we een systematische verandering nodig. Daarom bracht Reverse the Red een diverse coalitie van partners samen om samen te werken, inspanningen en impact te versterken en mensen uit alle lagen van de bevolking te mobiliseren om actie te ondernemen voor biodiversiteit.

Om soorten te redden hebben in december 2022 bijna 200 regeringen in Montreal, Canada, het Kunming en Montreal Global Biodiversity Framework (GBF) aangenomen met vier doelen en 23 streefcijfers voor 2030. Het GBF is er al in geslaagd om meer dan 200 soorten op de Rode Lijst van de IUCN één of meer stappen van uitsterven te verwijderen. Partners zoals dierentuinen, aquaria, botanische tuinen, onderzoeksinstituten, wetenschappelijke netwerken, overheden, inheemse volken en leden van de gemeenschap helpen mee om ervoor te zorgen dat deze soorten niet langer op de Rode Lijst staan. Bijdragen aan het kweken, houden, redden en herintroduceren, pathologie, diergeneeskunde, genetisch beheer, onderwijs, fondsenwerving, betrokkenheid van de gemeenschap en nog veel meer zijn de sleutel tot het bereiken van de doelen en het redden van soorten.

Als onderdeel van de Reverse the Red Species Pledge heeft de dierentuin van Keulen zich gecommitteerd aan het omkeren van de negatieve trend voor soorten. De Reverse the Red Species Pledge brengt de inspanningen van overheden, dierentuinen, aquaria, botanische tuinen en andere organisaties samen om een database te creëren van strategische en impactgerichte inspanningen om soorten te behouden. Het doel van de 'Soortenpledge' is om een gecoördineerde kaart te maken van de belangrijkste inspanningen voor het herstel van soorten aan de hand van gedefinieerde impactindicatoren.

Opening van de Vietnamese krokodillensalamander tentoonstelling
Een positief voorbeeld van Reverse red day is de Vietnamese krokodillensalamander. De krokodillensalamander werd voor het eerst ontdekt in Vietnam in 2005 en is op de Rode Lijst van de IUCN al gedegradeerd van ernstig bedreigd naar bedreigd. Dit is met name te danken aan het feit dat veldonderzoek door de alliantie Keulen-Hanoi heeft uitgewezen welke habitats in het noorden van Vietnam nog geschikt zijn als paaigebied voor deze soort. Dankzij dit onderzoek weten we nu op welke gebieden we ons moeten richten voor de bescherming van deze salamandersoort. Naast het zoeken naar en beschermen van natuurlijke habitats ondersteunt de dierentuin van Keulen niet alleen beschermingsmaatregelen voor de dieren ter plekke in Vietnam, maar was het ook de eerste instelling ter wereld die er in 2018 in slaagde de dieren in menselijke zorg te reproduceren. Tot nu toe zijn er meer dan 500 dieren gefokt in de dierentuin van Keulen. In 2019 gingen deze nakomelingen terug naar Vietnam om een lokaal fokprogramma voor natuurbehoud te ondersteunen in het Melinh Biodiversity Station in het noorden van Vietnam. Het fokprogramma in Keulen en in het Melinh Station helpt nu om de populaties in het veld verder te versterken. Dit alles heeft ertoe geleid dat de soort niet langer als ernstig bedreigd wordt beschouwd. Bovendien zijn er al nakomelingen uit Keulen aan het Citizen Conservation initiatief gegeven om het netwerk voor behoudskweek verder uit te breiden. Met andere woorden, er is al een beschermingsinitiatief opgezet met veel partners.

Op Reverse the Red Day opende de dierentuin van Keulen ook een nieuwe, deels digitale tentoonstelling over het succesverhaal van de Vietnamese krokodillensalamander, waar bezoekers ook een exclusief kijkje achter de schermen kunnen nemen bij het natuurbeschermingsfokwerk.

Ze hopen dat organisaties over de hele wereld het belangrijke werk van het redden van diersoorten zullen blijven steunen. Het omkeren van de achteruitgang van soorten en het herstellen van de biodiversiteit is mogelijk. We moeten succesvolle strategieën versnellen en versterken door samen te werken om de impact voor soorten te vergroten.

Krokodillensalamanders zijn een zeer soortenrijk geslacht van staartamfibieën. Er zijn alleen al in Vietnam acht soorten bekend, waarvan vele pas onlangs zijn beschreven, die allemaal een klein verspreidingsgebied hebben in het laaglandregenwoud van Noord-Vietnam. De salamanders in Vietnam worden vooral bedreigd door de vernietiging van hun habitat als gevolg van de ontbossing van de regenwouden en hun vangst voor gebruik in de traditionele geneeskunde en voor de huisdierenhandel.

[Laafsekikker]

Groot Alaaf met de 'dikste' dierentuindieren:
Keuls driemanschap bezoekt samen de nijlpaarden

Carnavalssfeer in de dierentuin van Keulen: de beide regerende Keulse driemanschappen brachten vandaag een bezoek aan de dierentuin. De volwassen en kinderlijke royalty's - prins René I, boer Michael en meid Marlis en kinderprins Ole I, boer Anton en meid Philippa - brachten een heel bijzonder bezoek aan de nijlpaarden in de dierentuin. Te midden van de dierenwereld konden de dwaze royals hun vaardigheden op het gebied van 'karamel'werpen aanscherpen met een ongebruikelijke oefening - in plaats van de traditionele snoepjes vlogen er verse appels en knapperige sla door de lucht. De nijlpaarden, die de ongewone “werptraining” met belangstelling volgden, zorgden voor veel plezier en goede humor. Een vrolijk voorproefje van de komende carnavalsdagen in Keulen, die een glimlach op de gezichten van zowel bezoekers als dieren toverde!

De bestuursleden van de dierentuin, Prof Theo B. Pagel en Christopher Landsberg, verwelkomden de regenten en hun gevolg in het Hippodome: “Welkom in de dierentuin. Beide driemanschappen samen is voor ons altijd een bijzonder genoegen. We wensen alle feestvierders veel plezier en een prachtig straatcarnaval.”

Het Hippodome in de dierentuin van Keulen is een fascinerend verblijf dat bezoekers een uniek kijkje biedt in het leven van nijlpaarden. Het grote, moderne verblijf is speciaal ontwikkeld om aan de behoeften van de dieren te voldoen en bestaat uit een ruim watergedeelte en een uitgestrekt landgedeelte. Hier kunnen de nijlpaarden spetteren in het water en hun natuurlijke gedrag vertonen op het land. Bijzonder indrukwekkend is het grote onderwaterbad, waar bezoekers de dieren onder water kunnen observeren.

[Laafsekikker]

Hoenderganzen uit het ei!

Nakomelingen bij de Hoendergans! In totaal zijn er drie kuikens uitgekomen. De hoendergans is een eendvogel met een gansachtige lichaamsbouw. Hij graast uitsluitend op het land en gaat alleen het water in als hij in gevaar is. Hij eet het grootste deel van de dag en het gras dat hij eet wordt slechts gedeeltelijk verteerd. Hij kan ook zout water binnenkrijgen. Tegenwoordig komt de hoendergans alleen nog voor aan de zuidkust van Australië. Tot 1960 werd hij zwaar bejaagd als “grazende concurrent”. Dankzij consequente beschermingsmaatregelen heeft de populatie zich goed hersteld.

Openingstijden tijdens carnaval en overgang naar zomeropeningstijden
De dierentuin van Keulen is op alle carnavalsdagen geopend. Tot vrijdag 28 februari 2025 van 9.00 tot 17.00 uur en vanaf 1 maart 2025 zijn de openingstijden in de zomer van 9.00 tot 18.00 uur.

[Laafsekikker]

Olifantje geboren in de dierentuin van Keulen

Weer goed nieuws uit de dierentuin van Keulen: er is weer een - nog naamloos - jong geboren bij de Aziatische olifanten. De olifantenkoe “Marlar”, die op 30 maart 2006 in de dierentuin van Keulen werd geboren, is gisteravond bevallen van een mannelijk olifantenkalf. Het is het veertiende jong in de Keulse olifantenkudde. Het werd om 3.42 uur geboren in de vrije uitloopruimte van het olifantenhuis in de groep. De draagtijd van olifanten is bijna 22 maanden. In dit geval was dat precies 663 dagen. “Marlar” heeft al ervaring, want ze is de moeder van de stierolifant ‘Moma’, die hier in 2017 werd geboren en sinds juli 2023 in de dierentuin van Plock in Polen woont.

Zijn vader is de eerste olifantenstier “Tarak”. Hij werd op 28 oktober 2005 geboren in de dierentuin van Hannover. “Tarak” verhuisde in juni 2010 naar de dierentuin van Heidelberg, waar hij in een vrijgezellengroep werd gehouden en verder werd gesocialiseerd. Sinds 12 juli 2022 verblijft hij in de dierentuin van Keulen en heeft hij zich voor het eerst bewezen als fokstier. Met hem en de 56-jarige “Bindu” hebben we nu twee fokstieren in Keulen.

“Moeder en jong maken het goed. De geboorte verliep zonder enige hulp. Het toonde weer eens aan hoe nuttig geboortes in een familiegroep zijn. We doen dit in Keulen net als in het wild,” zegt dierentuindirecteur Prof. Theo B. Pagel, die ook lid is van de specialistische groep voor Aziatische olifanten van de World Conservation Union (IUCN).

Met deze geboorte is onze kudde olifanten weer gegroeid tot 11 dieren. Op 13 juni 2023 was “Sarinya” het laatste olifantenjong dat in Keulen werd geboren. Aan het einde van het jaar wachten we nog steeds op een jong van “Shu Thu Zar”. Dan hebben we weer een “olifantenkleuterschool”.

Het olifantenpark, dat vorig jaar zijn 20e verjaardag vierde, is ongeveer twee hectare groot. Het is een van de grootste en modernste olifantenverblijven in Europa en een voorbeeld voor veel andere nieuwe olifantenverblijven over de hele wereld.

Aziatische olifanten worden in het wild ernstig bedreigd. Des te meer reden voor de dierentuin om blij te zijn met nieuwe nakomelingen. Directeur Pagel voegt hieraan toe: “Onze olifanten zijn ambassadeurs voor hun bedreigde verwanten in het wild. De dierentuin van Keulen steunt ook het behoud van deze dieren in het wild, zowel in Sri Lanka als in Myanmar.”

Dierentuin Keulen. Enthousiast over dieren. Al 165 jaar.
In 2025 viert de dierentuin van Keulen zijn 165e verjaardag. Met ongeveer 10.000 dieren uit bijna 800 soorten is het een van de meest diverse dierentuinen van Europa. Sinds 1860 is de dierentuin van Keulen een onmiskenbaar onderdeel van Keulen. Het combineert traditie met innovatie en combineert ontspanning en recreatie met wetenschap en onderzoek. De dierentuin van Keulen zet ook steeds weer internationale maatstaven - bijvoorbeeld bij de bouw van moderne dierenverblijven of met zijn uitgebreide inzet voor het behoud van diersoorten. Dit alles wordt elk jaar door meer dan 1 miljoen bezoekers gewaardeerd.