Wilde dieren in België: reeds 112 dieren verzorgd in Pairi Daiza's Géraldine’s Heaven in 2025
Het initiatief van de Pairi Daiza Foundation bevestigt de druk op wilde dieren in ons land. Er werden de eerste zeven maanden van 2025 reeds meer zwaar gewonde dieren opgevangen en verzorgd dan in geheel 2024. Géraldine’s Heaven — opgericht in oktober 2023 — is in korte tijd uitgegroeid tot een essentiële schakel voor medische zorg, met chirurgische, diagnostische en revalidatiemogelijkheden voor inlandse wilde dieren.
Wilde dieren in België worden dagelijks geconfronteerd met talloze gevaren: verkeer, tuinmachines, roofdieren, vergiftiging en onbedoelde verstoring door menselijke activiteiten. Gelukkig bestaat er in ons land een uitgebreid netwerk van gespecialiseerde opvangcentra om deze dieren te redden, te verzorgen en — waar mogelijk — opnieuw vrij te laten.
Gedetailleerde monitoring en grondige vergelijkingen van oude verzamel- en observatiegegevens met recentere data tonen aan dat veel soorten achteruitgaan of zelfs verdwenen zijn. Volgens cijfers van Biodiversty.be is in Vlaanderen minstens 7% van de vroeger geregistreerde soorten uitgestorven, 20% wordt als bedreigd beschouwd en 27% is kwetsbaar of bijna bedreigd; slechts 43% wordt als veilig of met een laag risico ingeschat.
Een gelijkaardige situatie doet zich voor in Wallonië, waar – afhankelijk van de taxonomische groep – tussen 40% en 83% van de soorten een duidelijke populatie-afname vertoont.
In België is er een nauw verweven netwerk van natuurbeschermingsorganisaties die samen wilde dieren in nood opvangen en verzorgen. In Vlaanderen gebeurt dit via de VOC’s (Vlaams Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren), terwijl in Wallonië de CREAVES (Centres de Revalidation pour Espèces Animales Vivant à l’État Sauvage) in de eerste lijn actief zijn. Samen met de Centres de Revalidation pour la Faune Sauvage (CRFS) en het Coördinatiecentrum voor de bescherming van wilde dieren (CDS – Centre de Coordination pour la Défense de la Faune Sauvage) in Brussel vormen zij een doeltreffend netwerk dat instaat voor de opvang, verzorging en revalidatie van inheemse wilde fauna in nood.
De meest opgevangen soorten zijn afhankelijk van regio, seizoen en menselijke activiteit (bv. verkeer, maaien, huisdieren), maar er zijn duidelijke trends. De verwelkomde dieren zijn steeds gewond, verzwakt, verweesd of ziek.
Een centrum met vooruitstrevende expertise: essentiële tweedelijns zorg.
In tegenstelling tot andere opvang- en revalidatiecentra ontvangt Géraldine’s Heaven geen dieren rechtstreeks van het publiek, maar stelt het geavanceerde infrastructuur en expertise ter beschikking aan de erkende opvangcentra.
Het team bestaat uit twee dierenartsen, twee verzorgers en meerdere vrijwilligers. Het centrum werkt met ultramoderne medische apparatuur, waaronder een echograaf, röntgenapparatuur, endoscopie, infusiesystemen en een gespecialiseerde verpleegafdeling heeft gecontroleerde zuurstof- en temperatuurregulatie. Dit wordt aangevuld met een netwerk van specialisten, waaronder dierentandartsen, oogartsen en experts in medische beeldvorming, die kunnen ingrijpen bij complexe gevallen.
Werkingscijfers van januari tot en met juli 2025
Totaal opgevangen dieren: 112
Aantal verschillende soorten: 41
Opnameperiode: 27 januari tot 31 juli 2025
Leeftijdsverdeling:
21 nestjongen of kale jongen
30 jonge dieren
61 volwassen dieren
Deze verdeling toont de cruciale rol die Géraldine’s Heaven speelt in het redden van jonge, kwetsbare en volwassen wilde dieren.
Sommige nestjongen komen binnen met zwaargewonde moederdieren, die niet kunnen worden gered. De jongste dieren hebben bovendien vaak dag en nacht voedsel nodig, waarvoor de verzorgsters of vrijwilligers van Géraldine's Heaven regelmatig 's nacht hun wekker zetten om de jongste en kwetsbaarste dieren om de drie uur te voeden en op te volgen.
Egels: onfortuinlijke koplopers
In 2025 werden reeds 33 Europese egels opgevangen en verzorgd. Dat brengt het totaal aantal individuele egels die sinds het onstaan van Geraldine's Heaven passeerden op 627 individuen, een opvallend cijfer dat de vele gevaren weerspiegelt waarmee deze kleine zoogdieren in hun leefomgeving worden geconfronteerd. Het gevaar en de verzorgingsperiode beperkt zich niet enkel meer tot de kwetsbaarste winterperiode.
De belangrijkste bedreigingen hangen samen met menselijke activiteiten: vele dieren worden het slachtoffer van aanrijdingen met voertuigen, een probleem dat wordt versterkt door de toenemende verstedelijking en de versnippering van hun leefgebied. Andere lopen ernstige verwondingen op door tuinmachines, zoals grasmaaiers en bosmaaiers, die zonder voldoende aandacht voor de lokale fauna worden ingezet.
Deze zorgwekkende ontwikkelingen passen binnen een breder, alarmerend patroon. Sinds oktober 2024 staat de egel vermeld op de Rode Lijst van de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) als "Bijna met uitsterven bedreigd", waar ze eerder de status "Minst zorgwekkend" hadden.
Dit alarmsignaal onderstreept de dringende noodzaak tot actie om de egels beter te beschermen. De trieste cijfers benadrukken ook de cruciale rol van opvangcentra en revalidatiecentra zoals Géraldine’s Heaven, die zich onvermoeibaar inzetten voor het welzijn van deze bedreigde inheemse dieren.
Een opvallende diversiteit in zowel vogels als zoogdieren wordt geregistreerd, waaronder:
33 egels
7 reebokken
6 steenmarters
Diverse roofvogels zoals uilen, 4 torenvalken en 2 buizerds
Diverse zangvogels
Langdurige en intensieve zorg
Recent werd een spoedoperatie van enkele uren uitgevoerd op een reebok die door de pijl van een kruisboog werd verwond, maar meestal duurt de verzorging van de dieren die bij Géraldine's Heaven worden binnengebracht minstens enkele dagen of weken.
Sommige dieren hebben nood aan langdurige revalidatie. De duur van de revalidatie hangt af van de ernst van de verwondingen. Sommige dieren blijven slechts enkele dagen, terwijl anderen maandenlange behandeling nodig hebben. Elk dier krijgt nauwgezette zorg totdat het in optimale omstandigheden kan worden vrijgelaten in de eigen, natuurlijke habitat.
Zo verbleven twee dieren in 2025 meer dan 100 dagen in het centrum, twee bijzondere gevallen binnen gebracht door SOS Wilde Dieren uit Geraardsbergen:
De torenvalk Aristote 5-25 werd 118 dagen verzorgd.
De bosuil Black verbleef 105 dagen na een ernstige verwonding.
Deze langdurige verblijven benadrukken het gespecialiseerde en intensieve zorgtraject dat voor bepaalde wilde dieren nodig is alvorens ze kunnen worden vrijgelaten of doorverwezen.
Voor jonge dieren worden soms dieren samengebracht zodat ze sociaal van elkaar kunnen leren en niet op de mens gericht raken. SOS Wilde Dieren uit Geraardsbergen hielp zo reeds jonge vossen, reekalven en eekhoorns bij elkaar te brengen om hier op in te spelen.
Getuigenis van veldpartner – SOS Wilde Dieren Geraardsbergen
“We zijn bijzonder blij met de samenwerking met het team van Géraldine’s Heaven. De dierenartsen en verzorgers maken echt het verschil voor onze werking. Opvallend dit jaar was het aantal binnengebrachte dag- en nachtroofvogels. Zo verzorgden we voor het eerst een verkleumde oehoe met een oogprobleem — België’s grootste nachtroofvogel, aangetroffen in de modder. Dankzij de goede zorgen kon deze prachtige vogel met succes worden vrijgelaten.
Helaas liep het anders voor een blauwe kiekendief die slachtoffer werd van maaien. De verwondingen waren te ernstig en het dier moest worden geëuthanaseerd — een geval dat we niet snel zullen vergeten.
Ook twee slechtvalken werden opgevangen. Eén daarvan kampt met een complexe breuk aan de bovenkant van het opperarmbeen en wordt momenteel verder behandeld. Daarnaast werden ook twee torenvalken succesvol verzorgd voor pootproblemen.
Verder ontvingen we een viertal jonge steenmartertjes met ooginfecties en verschillende eekhoorntjes die samen werden opgevangen — sociale dieren die elkaars aanwezigheid nodig hebben om te herstellen.
En dan zijn er natuurlijk de egels. Dankzij de wekelijkse ondersteuning van het team van Géraldine’s Heaven konden we talloze egels verzorgen en een tweede kans geven. De egel blijft met voorsprong onze meest binnengebrachte soort.” Filip Berlengee van het Geraardsbergse opvangcentrum
Oproep: Jonge dieren gevonden? Eerst observeren, dan pas benaderen
Dierenarts Alicia Quievy doet vanuit de cijfers en ervaring binnen Géraldine's Heaven en het ondersteunde netwerk een belangrijke oproep om jonge dieren te observeren voor je ze benadert. In opvangcentra merken we dat een groot deel van de binnengebrachte jongen eigenlijk nog perfect verzorgd werden door hun ouders.
Onnodige interventie belast niet alleen het dier, maar ook de capaciteit van de opvangcentra, die voorrang moeten geven aan écht gewonde of verweesde dieren. Slechts als het dier zichtbaar gewond is (bloed, vliegen, verwondingen) of nog steeds moederloos blijft ná observatie, is opvang gerechtvaardigd.
Vandaar deze belangrijke oproep:
"Laat nestjongen eerst met rust — Eerst observeren, dan pas handelen. Het is een reflex uit medeleven om jonge dieren op het kwetsbaarste moment in hun leven te willen redden en verzorgen. Hoewel nestjongen, zoals vogels, egels of hazen er kwetsbaar en hulpeloos uitzien, zijn ze dit niet altijd. In veel gevallen zijn de ouders nog in de buurt en brengen ze regelmatig voedsel of zijn ze tijdelijk op afstand om roofdieren weg te lokken. Door in te grijpen, worden jongen soms onnodig van ouderlijke zorg gescheiden." Alicia Quievy, dierenarts
5 Concrete tips: Wat te doen als je een jong dier vindt?
Observeer op afstand en kijk zo lang mogelijk of de ouders nog het nestjong komen voederen.
Houd huisdieren weg uit de buurt.
Raak jonge zoogdieren niet meteen zonder handschoenen aan, want geur en stress kunnen impact hebben op hoe ouders reageren.
Waar is het nest? Naakte jonge vogels worden best zo vlug mogelijk teruggeplaatst in het nest. Jonge vogels mag je aanraken, dit geeft geen verstoting door de ouders.
Grijp niet meteen in, in geval van twijfel, contacteer en vraag advies aan de experten van het VOC of CREAVES in de buurt.
Worden momenteel verzorgd
Deze week bevinden zich onder de zorg van Géraldine's Heaven:
8 Europese egels
1 uit het nest gevallen koolmees Bigoudi
Torenvalk Chanel met wond aan de linkervleugel
Een steenmarter Houdini wiens polsgewricht moest worden geamputeerd.
Ooievaar Abigail met een nieuwe bekprothese
Een buizerd
Een eekhoorn
Samen voor een levende en biodiverse toekomst
Terwijl inheemse wilde dieren steeds vaker onder druk staan door menselijke activiteit, toont het netwerk van centra ondersteund door Géraldine’s Heaven dat zorg, kennis en samenwerking werkelijk levens kunnen redden. De resultaten van de eerste helft van 2025 — met reeds 112 opgevangen dieren en langdurige medische trajecten voor de meest kwetsbaren — onderstrepen de nood aan blijvende waakzaamheid en ondersteuning.
Biodiversiteit beschermen betekent niet alleen soorten redden — het betekent ecosystemen versterken, evenwichten herstellen en onze verbondenheid met de natuur erkennen. De impact van elk gered dier reikt verder dan het individu: het is een stap naar herstel.
Ontdek meer projecten van de Pairi Daiza Foundation in binnen- en buitenland in het jaarverslag.
https://pairi-daiza.paperturn-view.com/ ... ODg8891026
Totaal opgevangen dieren: 112
Aantal verschillende soorten: 41
Opnameperiode: 27 januari tot 31 juli 2025
Leeftijdsverdeling:
