Als ze deze zeer uitgebreide collectie diersoorten (ooit 5300 dieren, maar ik dacht daarvan ook wel een groot aantal verschillende soorten) nu hadden gehad en ook nog in topverblijven waren ze een van de grootste zoos in europa geweest en hadden ze qua aantallen soorten zich kunnen meten met Berlijn (denk ik).
Ze hadden in de verste verte nog niet de collectie vergelijkbaar met de dierentuin van Berlijn!
Ze vingen roofdieren op van allerlei instellingen en particulieren die die liever kwijt dan rijk waren. ZOO bleven ze de tijgerverblijven maar opsplitsen om weer enkele aangeslagen of ongewenste tijgers, leeuwen en weet ik wat, op te vangen. Daar zag ik ook de eerste kruisingen tussen tijgers en leeuwen. Ze fokten er op los en als de moeder haar jongen niet opat uit frustratie hadden ze weer plaats nodig. Heel erg, een uit de hand gelopen asiel.
Er was een grote berencollectie maar de dieren verbleven in kale vochtige te kleine uit betonblokken opgetrokken verblijven. De dieren kregen korsten brood, afval van de bakkers uit de omgeving.
Grote aantallen hoefdieren maar vermeld dan wel dat alle mannetjes bleven. Sommige perken barsten uit elkaar van de stank van overdreven grote groepen, vooral stieren. Ze konden er geen afscheid van nemen. Dat was nochthans de oplosing geweest om alle roofdieren op tijd en stond van een mooi stukje vlees te voorzien. Een koe blijft een koe, of het een buffel is of niet. In de natuur is het niet anders.
Een reeks dieren-kuilen naast elkaar waarin een oude leeuw, hyena's, wolven en nog-wel-wat rondliepen. De muren begonnen scheef te staan en scheurden door de druk van de grond. Bouwtechnisch waarschijnlijk een ramp, maar ik ben geen architect. Vraag me af waar het water bij hevige regenval naar toe moest?
Het is voor mij erg lang geleden en misschien moet ik hier en daar wat nuanceren. Druk van dierenrechtenorganisaties hebben er toe geleid dat de ZOO moest sluiten. Beter was geweest om de eigenaar te steunen en samen proberen oplossingen te vinden.
'
Ik bedoelde dus als ze in topverblijven zaten, maar ik wist niet dat ze zoveel aantallen van 1 soort haddenhadden, excuus (dat zou in de huidige tijd nooit verantwoord zijn). en ja, ik weet dat zwartberg verblijven had die totaal niet geschikt waren om wat voor dier dan ook in houden. Maar in ieder geval wist ik niet dat het aantal verschillende soorten vrij laag was.
"It's a moral question about wether we have the right to exterminate species" - Sir David Attenborough
Lien Vande Kerkhof en Kato Poelmans maken kennis met Jef Habex, schrijver van een boek over de Limburgse zoo, maar vooral ook dé kenner van het dierentuinverleden. Jef vertelt meer over Isabel Wauters, de echtgenote van dierentuindirecteur Marcel, en volgens Jef “de dragende kracht achter de zoo”. Ook gaan Lien en Kato spreken met Hilda en Linda, de dochter en kleindochter van de dierenverzorger die omkwam in de berenkuil. Ze halen herinneringen op aan hun (groot)vader en vertellen wat er op die dramatische dag in 1976 gebeurde.
Lien en Kato gaan met Jef Habex en Guido Wauters terug naar 1987. Toen ontsnapten enkele bavianen uit de Zoo van Zwartberg en zetten ze wekenlang Genk op stelten.
Lien gaat ook langs bij een nieuwe, belangrijke getuige: de voormalige dierenarts van de Zoo. En die blijkt lang niet altijd akkoord geweest te zijn met de ideeën en strapatsen van dierentuindirecteur Marcel Wauters.
Het heeft maar liefst 15 jaar geduurd tegen het langverwachte boek van Jef Habex over Zoo Zwartberg effectief tot voltooiing kwam, maar eindelijk was het vandaag zover in Genk. Tijdens een receptie met de schrijver, de kleinzoon van de familie Wauters, de Schepen van Cultuur Anniek Nagels alsook Burgemeester Wim Dries werd het boek feestelijk voorgesteld.
Onder de titel ‘De Limburgse Zoo - wel en wee van de zoo van Zwartberg’ schetst hij een scala aan herinneringen en gebeurtenissen die deze familiedierentuin in zijn bijna 30-jarig bestaan heeft getekend. Aanleiding voor deze publicatie is de jarenlange verstandhouding tussen de auteur en mevrouw Isabella Wauters die na de sluiting van de zoo in 1998 in de majestueuze villa bleef wonen. ‘De Limburgse Zoo’ is een waar gebeurd verhaal in de lokale geschiedenis van Genk. Het boek laat zich lezen als een mengeling tussen verhalend proza en feitelijke geschiedschrijving. Nu en dan verlaat de auteur het strakke stramien van droge feitelijkheden en begeeft zich op een pad van uitweidingen die mee het wel en wee van de dierentuin vorm gaven.
De uitgelezen kans, om ook de voormalige dierentuin terug op te zoeken, momenteel gekend als het La Biomista project van de gerenommeerde kunstenaar Koen Vanmechelen. Een kunst-en dierenpark om op te volgen, waar we medio 2023 in de 'Future Garden' tapirs zullen kunnen verwelkomen.
Zaterdag 24 september stelde Jef Habex zijn boek over de Limburgse Zoo voor aan het Genkse publiek in de bibliotheek. Jarenlang bezocht de auteur de weduwe van de directeur van de zoo van Zwartberg. Uit de talloze gesprekken die Habex voerde met mevrouw Isabella Wauters onthield hij leuke, maar ook aandoenlijke verhalen. En die verdienden een boek, zo vond hij.
Op vrijdag 14 oktober geeft Habex een lezing in boekhandel Malpertuis om 20 uur. Inschrijven is gewenst op info@boekhandelmalpertuis.be (toegang 5 euro).